Renk Körlüğü ve Tedavisi – 9 Resim ile Test Et

Renk körlüğü, belirli renklerin doğru algılanmasını önleyen bir görme bozukluğudur. Erkeklerde daha fazla karşılaşılan renk körlüğü, çoğu zaman genetik faktörlere bağlıdır. Bu tip renk körlüğünün ilaç veya cerrahi yöntemle tedavisi mevcut değildir. Fakat hastanın görme fonksiyonunu iyileştirmek için kontakt lenslerden yararlanılır. Renk körlüğü kimyasal maddelere maruz kalmak veya ilaçların yan etkileri gibi farklı bir sebepten kaynaklanıyorsa, gerekli cerrahi müdahaleler işe yarayabilir.

Renk Körlüğü Nedir?

Bazı renkleri tamamen veya kısmen görememek, ayırt edememek Daltonizm (renk körlüğü) diye bilinir.

Renk körleri nasıl görür? sorusuna şöyle cevap verilebilir:

Renk körlüğü; genelde mavi, yeşil ve kırmızı renklerin ayırt edilememesi şeklinde kendini gösterir.

Renk körü olan hastalar bu renklerin arasındaki farkları ayırt etmekte zorlanır veya renkleri hiç fark edemez.

Renk Körlüğü Nedenleri

Görme merkezinde yer alan özel pigment molekülünün eksikliği veya normalden az olması renk körlüğüne yol açar. Renk körlüğü sebepleri çoğunlukla kalıtsaldır.

Fakat renk körlüğü neden olur? sorusunun başka cevapları da bulunmaktadır:

• Optik nevrit
• Yaşlılık ve buna bağlı olarak göz içi lenslerde dejenerasyon
• Optik sinirlerde tahribata sebebiyet veren diğer sistemik hastalıklar
• Kafa yaralanmaları
• Bazı ilaçlar
• Ağır metal zehirlenmeleri
• Diyabetik retinopati
• Makula dejenerasyonu (Sarı nokta hastalığı)
• Göz tansiyonu (Glokom)
• Travmatik olaylar, enfeksiyonlar, tümörler
• MS (Multipl skleroz)

Renk Körlüğü Belirtileri

Kırmızı-yeşil renk körlüğü toplumda en yaygın renk körlüğü tipidir. Bu hastalar kırmızı, turuncu, sarı ve yeşil renkleri aynı görür. Buna ‘monokromatik renk görme’ adı verilir.

Bazen hastada renk görme ve algılamadan sorumlu iki koni hücresi vardır. Yani üç hücre olması gerekirken biri eksiktir. Bu hücrelerin algıladığı renkleri ve o renklerin karışımlarını görür. Fakat eksik koni hücresinin dalga boyundaki renkleri göremez. Örneğin mavi ile yeşili, bir de bunların karışımlarını görür. Fakat koyu kırmızıyı algılayamaz. Bu, ‘dikromatik renk görme’ olarak nitelendirilir.

Renk körlüğünün belirtileri türüne göre farklılık gösterir. Başka bir renk körlüğü türünde ise kişi bütün renkleri siyah-beyaz algılar. Bu durumun tıptaki adı ‘Anopia’dır.

Hastalar renk tonlarını aynı renkmiş gibi görmenin yanı sıra, renkleri normalden daha donuk algılayabilirler. Kimi zaman bu klinik tabloya; gözde kızarıklık, çift görme, görmede kayıp, göz ağrısı, bulanık görme gibi ek belirtiler de eşlik edebilir.

Renk Körlüğü Zararları

Yeşil ve kırmızı, deniz ve kara trafik işaretlerinde sıklıkla kullanılır. Bunları doğru ayırt edemeyen biri, hayâtî tehlikelerle yüz yüze gelebilir. Öte yandan renk körlüğü ciddi boyuta vardığı takdirde bu, hastanın doğrudan renklerle ilgili işlerde çalışmasını engeller.

Renk körleri hangi işlerde çalışamaz? sorusunu cevaplarken şunları örnek göstermemiz mümkündür:

• Pilotluk
• Diş hekimliği
• Polislik
• Boyacılık
• Deniz kaptanlığı
• Moda ve tasarım sektörü, görsel sanatlar
• İş istasyonları
• Kimya laboratuvarları
• Elektrik işleri

Renk Körlüğü Tipleri

Gözümüzde ‘koni’ denilen 3 tip retina hücresi vardır. Bunlar temel renklerden mavi, yeşil ve kırmızıyı algılamamıza yarar. Renk körlüğünün tipleri buna göre yapılır.

• Mavi renk görme bozukluğuna ‘tritanopia’ adı verilir.
• Kırmızı renk görme sorunu ‘protanopia’ diye bilinir.
• Yeşil rengin algılanmasında ortaya çıkan problem ise ‘deuteranomali’ olarak tanımlanır.
• Hastada tam renk körlüğü (total renk körlüğü) varsa renkleri hiçbir şekilde tanıyamaz. Sadece nesnelerin koyuluğunu, parlaklığını, şeklini fark edebilir. Yeşil ve kırmızıyı sarı olarak görür. Mavi ile sarı renkler ise ona daha açık gözükür.

Renk Körlüğü Tanısı

Bunun için renk körlüğü testi uygulanır. Renk körlüğünün derecesini ve tipini belirleyen bu testlerin en popüler olanı Ishihara testidir.

Renk körlüğü teşhisi özellikle askeriye, polislik ve ehliyet ile ilgili sınav ve belge işlemlerinde büyük önem taşır.

Renk Körlüğü Testi Nasıl Yapılır?

Hastaya birtakım kartlar gösterilir. Bu kartlarda bulunan şekilleri ve rakamları nasıl gördüğü sorulur. Bu test, ortamda yeterli ışık mevcutsa 35-40 cm uzaktan gerçekleştirilmelidir.

Başka bir yöntem ise renkli iplikleri karıştırmak ve hastadan, iplikleri renklerine göre sınıflandırmasını istemektir. Renk körü yaşayanlar bunu başaramaz.

Renk Körlüğü Tedavisi

Ne yazık ki genetik geçişli renk körlüğünün tedavisi yoktur. Fakat renk körlüğü olanlar için özel tasarım kontakt lensler üretilmiştir. Bunlara ‘Chromagen’ denir. Söz konusu tedavide kullanılan özel renk filtreleri, renklerin daha net görülmesine yardım eder. Bu lensler gözlere ulaşan ışığın dalga boyuna etki ederek hastanın renkleri birbirinden ayırmasını sağlar.

Hastanın ilaçlardan ya da kimyasallardan dolayı kataraktı varsa; göz, beyin veya sinir hasarı nedeniyle renk körlüğü oluşmuşsa farmakolojik tedavi/ameliyat tercih edilebilir.

Ayrıca hasta, yaşam kalitesini iyileştirmek için kıyafetlerini renklerine göre etiketleyebilir. Trafik ışıklarının sıralamasını ezberleyebilir. Bu gibi uygulamalar, hastaların renk körlüğü ile başa çıkmasını kolaylaştırır.

Renk Körlüğü Testi

Renk Körlüğü Testi yaparak sizde renk körü olup olmadığınızı kontrol edebilirsiniz. Şimdi önce resimlere bakarak içindeki rakamı söylemenizi istiyorum. Daha sonra her resmin altındaki sonuca bakarak 9 resimde kaç doğru tahminde bulunduğunuzu tespit edin ve en altta yorum olarak yazın. Testimize başlayalım ;